موقعیت متن در دو داستان کوتاه خسرو نوشتة عبدالحسین وجدانی و نخستین جام، اثر مصطفی لطفی منفلوطی با رویکرد فرکلاف

نظریة نـورمن فرکلاف یکی از رویکردهای تحلیل گفتمان انتقادی در نقد ادبیات داستانی است که متون را در سه سطح توصیف، تفسیر، و تبیین، بررسی می کند.در این جستار، سعی بر این است که دو داستان «خسرو» اثر عبدالحسین وجدانی و «نخستین جام» اثر مصطفی لطفی منفلوطی به دلیل همانندی های نسبتاً آشکار و متعدد در ساختار داستان سرگذشت قهرمانان، محتوا، و تفسیر نهایی، با استفاده از نظریة نورمن فرکلاف در سه سطح توصیف، تفسیر، و تبیین تحلیل شود تا از این طریق لایه های مختلف معنا و درون مایة آن کشف و بررسی گردد. این پژوهش در پی آن است تا با شناخت تفاوت ها و شباهت ها در نظام ها و وقایع اجتماعی به تبیین و تفسیر آنها با استفاده از پدیده های اجتماعی مشاهده شده در درون این نظام ها بپردازد. نتایج به دست آمده در تحلیل این دو داستان نشان می دهد که بدبختی ها و ناکامی های زندگی معتادان ریشه در استفاده نکردن از استعدادهای ذاتی و شرایط مطلوب جامعة خویش دارد و می توان میان این مشکلات و پیامدهای آنها ارتباط معنی داری برقرار کرد.